مقدمه
در عصر دیجیتال، اطلاعات بیماران یکی از حساسترین دادههایی است که در مراکز درمانی و بیمارستانها ذخیره میشود. امنیت سایبری نقش کلیدی در حفاظت از این اطلاعات ایفا میکند و از نشت دادهها، حملات سایبری و دسترسیهای غیرمجاز جلوگیری مینماید. در این مقاله، پویا دلنواز به بررسی اهمیت امنیت سایبری در حوزه سلامت، تهدیدات رایج و راهکارهای بهینه برای افزایش امنیت اطلاعات بیماران خواهد پرداخت.
اهمیت امنیت سایبری در حوزه سلامت
اطلاعات بیماران شامل سوابق پزشکی، نتایج آزمایشات، تصاویر پزشکی و دادههای هویتی است. این اطلاعات اگر به دست افراد غیرمجاز بیفتد، میتواند منجر به مشکلات جدی نظیر سرقت هویت، کلاهبرداری و حتی تهدید جان بیماران شود. برخی از مهمترین دلایل اهمیت امنیت سایبری در حوزه سلامت عبارتند از:
- حفاظت از حریم خصوصی بیماران: بیمارستانها و مراکز درمانی موظف به رعایت حریم خصوصی بیماران هستند و افشای اطلاعات میتواند باعث نقض حقوق آنها شود.
- جلوگیری از حملات سایبری: هکرها با استفاده از بدافزارها و حملات فیشینگ سعی در دسترسی غیرمجاز به اطلاعات بیماران دارند.
- رعایت قوانین و مقررات: استانداردهایی نظیر HIPAA و GDPR بیمارستانها را ملزم به اجرای تدابیر امنیتی برای حفاظت از دادههای بیماران میکند.
- جلوگیری از تغییر یا حذف اطلاعات: در برخی حملات، مهاجمان ممکن است اطلاعات بیماران را تغییر دهند که میتواند بر روند درمان آنها تأثیر منفی بگذارد.
تهدیدات رایج در امنیت اطلاعات بیماران
- حملات فیشینگ (Phishing)
حملات فیشینگ یکی از روشهای متداولی است که هکرها از طریق آن، اطلاعات محرمانه کاربران را سرقت میکنند. در این روش، مهاجمان از طریق ایمیلهای جعلی و لینکهای مخرب، کاربران را فریب داده و اطلاعات ورود به سیستمهای درمانی را به دست میآورند. - بدافزارها و باجافزارها (Ransomware)
باجافزارها نوعی از بدافزارها هستند که با رمزگذاری اطلاعات، دسترسی به آنها را محدود کرده و برای بازگردانی اطلاعات، از کاربران درخواست باج میکنند. بیمارستانها به دلیل حساسیت اطلاعاتشان، هدف اصلی این نوع حملات هستند. - حملات داخلی (Insider Threats)
گاهی تهدیدات امنیتی از داخل سازمان نشأت میگیرد. کارکنانی که دسترسی غیرمجاز به دادهها دارند، میتوانند اطلاعات بیماران را افشا کرده یا مورد سوءاستفاده قرار دهند. - نقض امنیتی در تجهیزات پزشکی متصل به اینترنت (IoMT)
با رشد فناوری، بسیاری از دستگاههای پزشکی به اینترنت متصل شدهاند. این تجهیزات در صورت عدم رعایت نکات امنیتی، میتوانند در معرض حملات سایبری قرار گیرند.
راهکارهای بهینه برای افزایش امنیت اطلاعات بیماران
- استفاده از رمزگذاری قوی
تمامی دادههای بیماران باید با استفاده از الگوریتمهای رمزگذاری قدرتمند ذخیره و منتقل شوند تا در صورت دسترسی غیرمجاز، خواندن آنها غیرممکن باشد. - احراز هویت چندعاملی (MFA)
استفاده از احراز هویت چندمرحلهای برای دسترسی به اطلاعات بیماران، امنیت را به میزان قابل توجهی افزایش میدهد. این روش باعث میشود حتی در صورت سرقت رمز عبور، هکرها نتوانند به اطلاعات دسترسی پیدا کنند. - بروزرسانی مستمر نرمافزارها و سیستمها
نرمافزارهای بیمارستانی و سیستمهای مدیریت اطلاعات باید همیشه بهروز باشند تا حفرههای امنیتی شناسایی و برطرف شوند. - آموزش کارکنان در حوزه امنیت سایبری
کارکنان مراکز درمانی باید با تهدیدات امنیتی آشنا باشند و نحوه تشخیص حملات فیشینگ و روشهای جلوگیری از نفوذ را بدانند. - استفاده از دیوار آتش (Firewall) و سیستمهای تشخیص نفوذ (IDS/IPS)
استفاده از دیوارهای آتش و سامانههای تشخیص نفوذ، حملات سایبری را شناسایی کرده و از ورود مهاجمان به سیستمهای بیمارستانی جلوگیری میکند. - تهیه نسخه پشتیبان منظم
نسخههای پشتیبان از اطلاعات بیماران باید به صورت منظم تهیه و در مکانهای امن ذخیره شوند تا در صورت حمله باجافزاری، امکان بازیابی دادهها وجود داشته باشد.
این مقاله را بخونید
نتیجهگیری
امنیت سایبری در بخش سلامت از اهمیت حیاتی برخوردار است. تهدیدات سایبری میتوانند منجر به سرقت اطلاعات بیماران، تغییر غیرمجاز دادهها و حتی ایجاد خطرات جانی شوند. به گفته پویا دلنواز، بیمارستانها و مراکز درمانی باید از فناوریهای امنیتی پیشرفته، سیاستهای کنترلی دقیق و آموزشهای مداوم برای کارکنان خود استفاده کنند. اجرای راهکارهای امنیتی میتواند نقش بسزایی در حفظ محرمانگی اطلاعات بیماران و جلوگیری از حملات سایبری ایفا کند.
کلمات کلیدی
امنیت سایبری، حفاظت از اطلاعات بیماران، حملات سایبری در بیمارستان، رمزگذاری دادههای پزشکی، باجافزار، احراز هویت چندعاملی، فیشینگ در سیستمهای درمانی، تهدیدات امنیتی در سلامت دیجیتال، اینترنت اشیا پزشکی (IoMT)، امنیت اطلاعات در بیمارستانها، پویا دلنواز
ابوالفضل صالح
06 اوت 2025 21:35عالی